طراحی نمای ساختمان با ایده های خلاقانه همه را شگفت زده می کند وهنگامی که این خلاقیت با کمترین هزینه ممکن انجام شود لذتی دو چندان پیدا می کند !!! موضوع این بخش طراحی یک نمای ساختمان آجری است . طراح معمار با ایده ای خلاقانه با استفاده از آجر نمای ساختمان و استفاده از سیستم نمای خشک ، یک نمای شگفت انگیز آجری خلق می کند . با خانه طرح در بررسی این پروژه همراه باشید .

مشخصات پروژه :

نام پروژه : آجر نمای ساختمان
معمار : علیرضا مشهد میرزا
موقعیت : تهران، ایران
سال ساخت : ۲۰۱۱

آجر نمای ساختمان

نمای ساختمان آجری

طراحی نمای ساختمان آجری

به گفته ی معمار این بنا، این پروژه در سال ۲۰۱۲ در دسته ی مسکن های جشنواره ی بین المللی معماری قرار گرفت و به عنوان یکی از بهترین دستاورد های معماری سال، برنده ی جایزه ی  مجله ی «معمار» شد که مجله ای ایرانی در حوزه ی معماری است.علیرضا مشهد میرزا «خانه ی آجر نما»  را طراحی کرده است. این خانه در منطقه ی فقیر نشینی در تهران قرار دارد.

نمای ساختمان مسکونی

آجر نمای ساختمان ( دیواره های حیاط )

نمای آجری سنتی

وی می گوید: معماری در کشور من، یک فانتزی لوکس به حساب می آید اما بسیاری از کشور ها، دید واقع گرایانه تری نسبت به آن دارند. این ساختمان در یکی از فقیرنشین ترین مناطق تهران، یعنی منطقه ی جیحون قرار دارد، جایی که به سختی می‌توانید خانه ای را پیدا کنید که از حداقل استاندارد های یک خانه ی معمول برخوردار باشد.من همیشه نقش اجتماعی معماری را مدنظر می گیرم. این پروژه مرا به چالش کشید. می دانستم که سودی از این پروژه عایدم نمی شود اما تصمیم گرفتم نشان دهم که می توان حتی در چنین مناطقی که از نظر اقتصادی و فرهنگی، ضعیف هستند نیز کار معماری انجام داد. در این گونه مناطق شما به سختی می توانید چیزی بسازید که به شکل قوطی کبریت نباشد. تنها چیزی که باید به عنوان یک معمار به آن فکر کنید، نمای ساده ی بنا است. هزینه ی ساخت این پروژه (شامل خدمات ساختمانی و فنی)، معادل ۱۸۰ دلار آمریکا در هر متر مربع بود و قواره ی زمین، ۱۳۰ متر مربع بود.

نمای آجری سنتی

حق الزحمه ای که مالک به من می پرداخت آن قدر کم بود که نمی توانستم پولی به ناظر ساختمان پرداخت کنم و از سوی دیگر نمی توانستم کار نقشه کشی پیچیده ای از کارگران بخواهم. پس تصمیم گرفتم تا روشی ابداع کنم که به دو مرحله نقشه کشی نیازی نداشته باشد.نتیجه ی آن، توجه بیشتر به جزئیات و طراحی جزئیات پیچیده به شیوه ای بسیار آسان بود.

نمای آجری

ایده ی اولیه طراحی آجر نمای ساختمان

در منطقه ی جیحون، هیچ مالکی از پس هزینه  ی پیمانکار بر نمی آید و خود مالکان، خانه ها را می سازند. مساله این است. طی روند ساخت و ساز با کارگران کمی سروکار داشتم که ایده ای در خصوص صنعت ساختمان سازی و استاندارد های آن نداشته باشند. ماشین آلات ساختمانی و تجهیزات، بسیار ابتدایی بودند. با این وجود و در چنین شرایطی، خانه ای روستایی به مشتری تحویل ندادم بلکه خانه ای با معماری شهری با ساختاری مقاوم در برابر زلزله، دیوار هایی که باعث ذخیره‌سازی انرژی می‌شد،  با ویژگی های آکوستیک قابل قبول، دارای سیستم ضدحریق و خدمات فنی کاربردی به مشتری تحویل دادم. الزامات فضایی نیز شبیه به آپارتمان های مدرن و کوچک مقیاس بود. در کشور ما دستمزد نیروی کار نسبتا کم است و بنابراین امکان خلق طراحی های خاص در مقیاس‌های کوچک تر، نسبت به کشور های توسعه یافته بیشتر است. تلاش من در این پروژه بر این بود که کارگران محلی را بکار گیرم و نشان دهم که نمای آجری تا چه حد می تواند با ارزش باشد.

نمای آجری سنتی

با وجود محدودیت هایم از یک سو و تمایل به انتقال پیام معماری ام به اهالی جیحون از سوی دیگر، تصمیم گرفتم که پیش از همه بر نمای خارجی بنا متمرکز شوم. طراحی داخلی هم چیزی بیش از یک فضای کاربردی نبود که از نظر زیبایی شناختی با نمای بیرونی مرتبط بود. برای یادآوری معماری سنتی، از آجر به عنوان متریال اصلی ساخت و ساز استفاده کردم و نوعی مشربیه ی معاصر برای پوشش دادن نما خلق کردم تا نور زننده ی خورشید را کم کند.

نمای ساختمان آجری

ما دیوار آجری سه بعدی ای طراحی کردیم که دارای ارزش فرهنگی نیز هست. در کشور ما، مردم اهمیت زیادی به پوشیده بودن فضای شخصی شان می دهند و معمولا با پرده، پنجره ها را می پوشانند. بنابراین، منظره ی بیرونی را از دست می دهند. با این دیوار های آجری نیمه ترانما، نیازی به نصب پرده وجود ندارد و ساکنین می توانند از منظره ی بیرونی استفاده کنند.

آجر نمای ساختمان

آجر نمای ساختمان با سیستم نمای خشک

بخاطر بودجه ی کمی که در اختیار داشتیم، باید روشی خلق می کردیم که نیاز به نقشه کشی جامع زیادی نداشته باشد و زمان زیادی برای نظارت لازم نداشته باشد. پس وسیله ی ارتباطی جدید و ساده ای ابداع کردیم که اساس آن جدولی بود که تمام اطلاعات مورد نیاز برای ساخت نما را در بر می گرفت. این روش شبیه به دستورالعملی است که بصورت سنتی در حین انجام کار در کارگاه های قالی بافی خوانده می شود تا کار چند بافنده ای که روی یک قالی کار می کنند را با هم هماهنگ کند. ما این دستورالعمل را “متد ۲۳” نامیدیم چون همه چیز با عدد ۲۳ مرتبط است. ۲۳ ردیف آجر، ۲۳ آجر برش خورده، ۲۳ کارتن آجر و ۲۳ ستون میلگردی که استراکچر نما را تشکیل می دهند.

نمای آجر نسوز

این شیوه شبیه به چیدن قطعات یک پازل ساده در کنار هم است که برای مشخص شدن موقعیت هر قطعه، برای آن کدی در نظر گرفته شده است. دستورالعمل کامل آن در یک برگه ی a4 ،  در اختیار کارگران قرار گرفته است. طبق این دستورالعمل، کارگران ۲۳ کارتن آجر می گیرند. هر کارتن شامل آجر های برش خورده و شماره گذاری شده است. همانطور که در نقشه نشان داده شده است، به عنوان مثال ۲۳ آجر در اولین کارتن است که از عدد ۱ تا ۲۳ شماره گذاری شده است و در بیست و سومین کارتن، تنها یک آجر قرار دارد که شماره ی آن ۲۳ است.تمام آجر ها، همانطور که در تصویر نشان داده شده، سوراخ شدند. در هر طبقه، ۲۳ کارتن وجود دارد.کارگران، ابتدا کارتن شماره ی ۱ را باز می کنند و آجر ها را در چارچوبی که از شماره ی ۱ شروع شده و به شماره ی ۲۳ ختم می شود، قرار می دهند. واضح است که باید روش کارمان را به کارگران توضیح می دادیم، اما همین که آنها این ترفند را یاد می گرفتند، کار برایشان مانند یک بازی بچگانه می شد.

پلان ساختمان 4 طبقه

پلان ساختمان 4 طبقه پلان ساختمان 4 طبقه

نمای آجری داخل ساختمان

آجر نمای ساختمان

آجر نمای ساختمان

طراحی نمای این ساختمان به ما نشان داد با کمترین هزینه هم می توان یک نمای خاص طراحی کرد . کافیست کمی از قوه خلاقیت خود در جهت کاهش هزینه ها در بحث نماسازی استفاده کنیم . نظر شما در مورد آجر نمای ساختمان مورد بحث چیست ؟ آیا استفاده از آجر نما را برای نمای ساختمان خود می پسندید ؟

ترجمه و تحریریه : خانه طرح | منبع: archdaily